Keten
Keten; ince, dik ve uzun gövdesiyle az veya çok dallanabilen tek yıllık otsu bir bitkidir.
Yazlık ve güzlük olarak ekilmektedir; kışlık ketenler Ağustos-Eylül, yazlık ketenler ise Mart ve Nisan aylarında ekilir. Genellikle yeşil – gri renkli, dik, ince ve silindirik bir sap biçimine sahiptir. Lif tipi ketenlerin ortalama boyları 100-120 cm ve sap kalınlığı ise 2-3 mm arasındadır. Yaprakları sapsız, iğ veya mızrak biçimindedir. Lif ketenlerinin çiçekleri çoğunlukla mavi renklidir. Keten meyvesi (kapsül); ucu sivri, yuvarlak, oval, uzun konik veya basık fıçı şekillidir. Tohumları küçük olup susam tohumuna benzer.
Elyaf, bitkinin saplarından üretilir. Adı Arapça “kutan”dan gelen bu elyaf, rutubetli ve serin iklimlerde yetişir. Tohum için yetiştirildiğinde bezir yağı elde edilir. Lifleri kullanılacaksa, bitki körpeyken kesilir. Her bitki sapında ortalama bin tane keten sap elyafı vardır. Keten sapının % 25 i elyaf olarak işe yarar.
Keten yetişme evreleri aşağıdaki gibidir:
Olgunluğa erişen keten bitkisi hasadı, kesilmeden topraktan elle yolunarak veya makinelerle kesilerek yapılır. Kökler bir tarafa, saplar bir tarafa gelmek üzere demetler halinde tarlada kurumaya bırakılır. Üzerindeki yapraklar kuruyup döküldükten sonra kendi sapları ile bağlanarak demet haline getirilir.
Keten bitkisi elyaf haline gelinceye kadar üç işlemden geçirilir; çürütülür, dövülür ve eğrilir. İplik haline gelince dokunur.
Keten kumaşların başlıca faydaları şöyledir:
– Çok dayanıklıdır ve esnemesi yok denecek kadar azdır.
– Toz çekmez ve kendini bırakmaz.
– Yumuşak bir dokunuşa ve emici bir yapıya sahiptir.
– Nefes alabilen yapısı ile cilde tazelik ve ferahlık hissi verir.